chế biến chè thái nguyên

Chè (Trà) Tân Cương vị đã ngon vào loại vua của các loại trà đất Việt và trên thế giới.  Hương chè Tân Cương thì khỏi nói, lúc chén trà đang bốc khói, nâng lên ngang tầm mũi, cứ tưởng như nhà ai vừa mới mở cái nắp vung của một chõ xôi gạo nếp cái hoa vàng. Thứ trà ấy, ai đã có dịp thưởng thức mà lại chẳng mê?

Vậy chè ở Tân Cương có phải là một giống trà gì đặc biệt khác hẳn không? Thưa, nó vẫn chỉ là một giống trà trung du - một trong bốn biến chủng trà trên thế giới. Giống trà trung du ở ta bây giờ có ba thứ: Trung du Vàng, Trung du Tím, Trung du Xanh. Trung du Tím phần lớn để làm trà đen xuất khẩu. Còn Trung du vàng, Trung du Xanh thì để chế biến thành trà xanh trong đó nổi tiếng nhất vẫn là trà xanh Tân Cương Thái Nguyên.

Một ấm trà thái nguyên ngon đến nhường nào thể hiện ở khâu chế biến. Những người làm trà giàu kinh nghiệm nói rằng: "Muốn cho trà ngon thì phải đủ bốn yếu tố: Một là, giống trà tốt. Giống tốt thì lá dày. Hai là, hái đúng trật "một tôm hai lá, một cá hai chừa". Tức là khi trà đến lứa, mỗi đọt trà thường có khoảng năm chiếc lá non; một lá đầu chưa mở gọi là búp, hai lá dưới vừa hé, hai lá cuối đã xòe và ở cuống đọt có một lá nhỏ xíu tròn như vẩy cá. Người hái trà tính từ cuống trở lên, bỏ một lá vẩy cá, chừa hai lá xòe lại, lấy kẽ hai ngón tay (chứ không bấm ngắt) bẻ lấy hai lá hé và một lá chưa mở ở trên cùng hình của cái lá búp như con tôm cong lại, như thế gọi là "một tôm hai lá".

Chè Tân Cương ngon êm sâu, đậm đà hương vị là bởi sự kết hợp của các yếu tố: Thơm. Bùi. Chát. Ngọt. Nước xanh vàng. Chè ngon hay dở đều phụ thuộc phần lớn vào việc điều chỉnh lửa. Nhiệt độ có thể lên tới 180 độ C, người Tân Cương cha truyền con nối bí quyết cảm nhận độ nóng qua bàn tay. Chính bởi sự nổi tiếng của đặc sản trà Tân Cương mà rất nhiều người kinh doanh chè đã lấy nguyên liệu từ các vùng khác nhưng gắn mác chè Tân Cương Thái Nguyên làm người tiêu dùng không thể phân biệt nổi.

Trong quá trình chế biến chè Tân Cương, sự nhạy cảm của các ngón tay mách bảo các nghệ nhân khi nào chè cần tăng nhiệt, khi nào phải rút bớt củi, quá lửa chè sẽ khét còn không đủ nhiệt, chè có vị ngái rất khó uống. Nhiều nghệ nhân cho biết chỉ cần nghe tiếng cánh chè chuyển động trong lò sấy đã có thể biết độ nóng của lò. Bí quyết chỉnh lửa của các nghệ nhân cùng với cái tâm làm chè đã cho ra đời các sản phẩm chè mộc từ 100% búp chè Tân Cương Thái Nguyên qua sức lao động và hơi ấm ngọn lửa.

Sau khi thu hái trên các đồi chè, nương chè, chè búp tươi phải được tải trong bóng râm chừng 3 giờ đồng hồ rồi mới đem chế biến, chè sẽ cho hương vị tuyệt hảo, đây là kinh nghiệm quý được đúc kết qua nhiều đời làm chè. Trên mỗi gốc cây sần sùi già cỗi là vòm tán rộng hàng sải tay với ngàn ngàn búp non tua tủa. Nghe người già kể về nguồn gốc vùng chè đặc sản quý hiếm này, được thưởng trà giữa không gian khoáng đạt trong lành, khách sẽ cảm nhận trọn vẹn hương vị thiên nhiên kết tụ trong mỗi búp chè thái nguyên Tân Cương.

Giữa trời mưa xuân, những đồi chè khắp vùng Thái Nguyên lại khoác lên mình màu xanh mướt của chè đang thì con gái, gợi một vẻ đẹp vừa hiền hòa vừa lôi cuốn. Tháng 4 và tháng 5 là thời điểm đẹp nhất nơi đây, bởi trên những đồi chè nhấp nhô dọc theo các trục đường liên thôn, liên xã đều tràn ngập màu xanh mướt của chè đến kỳ thu hái. Màu xanh của chè hòa quyện với ánh vàng của nắng đầu mùa hạ trải một màu xanh pha vàng óng ả tuyệt đẹp trên các vườn đồi, thu hút khách tham quan, làm say đắm rất nhiều du khách.

Những nương chè xen canh vùng Tân Cương thuộc địa phận các xã Phúc Xuân, Phúc Trừu, Tân Cương của Thành phố Thái Nguyên đã có từ hàng trăm năm nay và đều do đôi bàn tay tài hoa, cần mẫn của những người nông dân các dân tộc Tày, Nùng, Dao, Trại, Cao Lan, Sán Dìu…kiến tạo nên. Với những đồi chè bát ngát bao bọc bên dòng Sông Công hiền hòa đã khắc ghi mối tình huyền thoại nàng Công, chàng Cốc dường như cũng đem đến cho vùng chè Tân Cương một không gian cổ tích thấm đẫm tình người.

Dưới bàn tay con người trải qua hàng trăm năm những nương chè vùng Tân Cương không chỉ phản ánh một phương thức canh tác độc đáo của tộc người mà còn ẩn chứa nhiều thông số về giá trị lịch sử, văn hoá vật thể và phi vật thể. Những ai từng đến Tân Cương đều ngạc nhiên và thán phục khi tận mắt ngắm nhìn lớp lớp những nương chè bát ngát, đan xen với những nếp nhà đơn sơ và những vườn cây, ao cá. Một bức tranh huyền mỹ được con người vẽ trong không gian bao la và lãng mạn của đất trời, thiên nhiên giữa vùng trung du Bắc Bộ . Đây là kết quả sức lao động cần cù và sáng tạo của bao thế hệ đồng bào các dân tộc vùng Tân Cương.

Trải qua bao năm tháng, người dân trồng chè Tân Cương vẫn giữ cách làm trà truyền thống từ hái, hong héo, sao, vò đến sấy khô vì thế vẫn giữ cho sản phẩm trà hương vị mộc mạc đặc trưng. Cùng với chất lượng của vùng nguyên liệu đã đem đến cho đời những chén trà sóng sánh màu xanh hương cốm, chát nơi đầu lưỡi nhưng ngọt nơi cuống họng rất khó lẫn lộn. Từ đó, làm mê lòng biết bao ẩm khách gần xa để rồi suy tôn thành đệ nhất danh trà.http://chethaixuatkhau.com/